Śliwiński Władysław Stanisław (1922—1998), inżynier mechanik, profesor Politechniki Krakowskiej.
Ur. 15 VI w Szczakowej (pow. chrzanowski), był synem Tadeusza, budowniczego, i Marii z domu Stec.
Ś. ukończył w r. 1934 szkołę powszechną w Zakopanem, a następnie uczył się w tamtejszym Gimnazjum i Liceum im. Oswalda Balzera. Podczas okupacji niemieckiej pracował fizycznie od grudnia 1939 w zakopiańskiej mleczarni «Ziemianka», a od października 1942 był referentem w Wydz. Gospodarczym Zarządu Miejskiego w Zakopanem. Na początku r. 1943 zdał maturę w ramach tajnego nauczania. Po wyzwoleniu spod okupacji niemieckiej w styczniu 1945 podjął studia na Wydz. Mechanicznym Ekspozytury Politechn. Warsz. w Zakopanem; w lecie t.r., gdy zamknięto Ekspozyturę, kontynuował naukę na Oddz. Samochodowym Wydz. Komunikacji wchodzącego w skład Wydziałów Politechnicznych Akad. Górniczej (od r. 1949 Akad. Górn.-Hutnicza) w Krakowie. Już podczas studiów był od r. 1948 wolontariuszem, a od 1 V r. 1949 młodszym asystentem przy Katedrze Pojazdów Mechanicznych u Władysława Rubczyńskiego. Po uzyskaniu 30 VI 1950 stopnia inżyniera mechanika i magistra nauk technicznych przeszedł do nowo utworzonej na Wydz. Komunikacji (od r. 1953 Wydz. Mechaniczny) Katedry Eksploatacji Pojazdów Mechanicznych (od r. 1953 Katedra Technologii Wytwarzania Samochodów i Ciągników, od r. 1958 Katedra Technologii i Eksploatacji Samochodów i Ciągników), kierowanej przez Mieczysława Nosowicza; tam otrzymał 1 I 1951 stanowisko starszego asystenta. Po przejściu z całym Wydz. Mechanicznym do utworzonej w r. 1954 Politechn. Krak. został 1 VII 1956 adiunktem. Równocześnie od października 1952 pracował w Centralnym Biurze Studiów i Projektów Transportu Drogowego i Lotniczego w Krakowie, gdzie zorganizował pracownię technologiczną i objął jej kierownictwo, a także pełnił funkcję głównego projektanta; zaprojektował tam ok. 100 różnych obiektów technologicznego zaplecza m.in. zajezdni samochodowych, stacji obsługi, zakładów naprawczych i dworców autobusowych. Odszedł stamtąd w grudniu 1962 z powodu zakazu dodatkowego zatrudnienia pracowników naukowych.
Dn. 26 VI 1964 doktoryzował się Ś. na podstawie rozprawy Badania zużycia gładzi cylindra silnika spalinowego, obrabianego ściernie i ze zgniotem powierzchniowym, w okresie docierania (Kr. 1964), napisanej pod kierunkiem Nosowicza. W r. 1969 został członkiem PZPR, otrzymał stopień docenta (1 VI) i objął kierownictwo (1 X) Zakł. Eksploatacji Pojazdów Samochodowych w przemianowanej w r. 1967 Katedrze Technologii i Eksploatacji Pojazdów Samochodowych. Po reorganizacji uczelni (likwidacja katedr i powołanie instytutów) kierował od r. 1970 swoim Zakładem w Inst. Pojazdów Samochodowych i Silników Spalinowych. W l. 1975—8 pełnił funkcję prodziekana Wydz. Mechanicznego. Wykładał eksploatację pojazdów samochodowych, eksploatację silników spalinowych, technologię i organizację napraw pojazdów samochodowych oraz techniczne zaplecze motoryzacji. Przez dziesięć lat kierował Punktem Konsultacyjnym Politechn. Krak. w Sanoku. Od października 1975 pracował dodatkowo jako konsultant ds. technologii, obsługi i naprawy samochodów w krakowskiej pracowni Głównego Biura Studiów i Projektów Zaplecza Technicznego Motoryzacji (do jego rozwiązania w r. 1991). W l. 1980—1 pełnił najpierw funkcję zastępcy, a potem redaktora naczelnego miesięcznika „Techniczne Zaplecze Motoryzacji”.
W pracy naukowej Ś. zajmował się wpływem warunków eksploatacji samochodów i silników spalinowych na ich trwałość oraz wpływem sposobu technologicznego przygotowania różnych powierzchni na ich odporność na zużycie. W l. 1981—5 brał udział w resortowym (R.I.19), a w l. 1982—5 rządowym (PR-8) programach badawczych poświęconych badaniom tribologicznym i aplikacji wyników prac teoretycznych do praktyki przemysłowej. Współpracował w tym zakresie m.in. z Fabryką Samochodów Ciężarowych w Starachowicach i Zakładami Przemysłu Metalowego H. Cegielski w Poznaniu. Był współautorem patentów: z Andrzejem Gajkiem na urządzenie pneumatyczne do wywierania stałej siły na pedał hamulca (patent nr 130281 z 29 VI 1987) oraz z Edwardem Kołodziejem na stanowisko do prób tribologicznych w ruchu obrotowo-zwrotnym (patent nr 137568 z 27 VII 1987), a także (z Kołodziejem) wzoru użytkowego na stanowisko do badań dynamicznych elementów zawieszenia, układu kierowniczego i kół jezdnych samochodu (RU Nr 74402). We współautorstwie z Gajkiem opublikował w piśmie „Auto Technika Motoryzacyjna” prace Stanowisko do diagnostycznego badania układu hamulcowego i skuteczności hamowania w warunkach dynamicznych (1984 nr 9) i Analiza sposobów wywierania i pomiaru siły nacisku na dźwignię hamulca zasadniczego (1986 nr 6), a z Kołodziejem Przyspieszone stanowiskowe badania trwałości elementów pojazdów samochodowych (przednie zawieszenie) (1988 nr 6) i Stanowiskowe badania trwałości i wytrzymałości półosi napędowych samochodu ciężarowego (1989 nr 8); samodzielnie ogłosił artykuł Kształt próbki i realizacja jej smarowania w badaniach tribologicznych („Zagadnienia Eksploatacji Maszyn” 1989 nr 1). Prowadził też badania nad zastosowaniem tworzyw sztucznych w produkcji i naprawie samochodów; ich wyniki opublikował m.in. w pracy Opracowanie nowych materiałów na elementy ślizgowe w samochodach (Kr. 1988).
Od r. 1985 był Ś. zastępcą dyrektora Inst. ds. Badań Naukowych i Współpracy z Przemysłem. W r. 1989 zrezygnował z członkostwa w PZPR. Dn. 4 VII 1990 habilitował się w zakresie technologii i eksploatacji maszyn na podstawie pracy Proces docierania metalowych par trących w warunkach smarowania (Kr. 1990). Za działalność naukową i dydaktyczną został dwukrotnie wyróżniony indywidualną nagrodą ministra szkolnictwa wyższego i techniki (III i II st.). Pod jego kierunkiem wykonano ok. 250 prac dyplomowych, był też promotorem pięciu przewodów doktorskich. Działał w Komisji Naukowo-Problemowej Motoryzacji oraz sekcji tribologicznej Komisji Mechaniki Stosowanej oddz. krakowskiego PAN. Był członkiem ZNP (od r. 1948). Dn. 30 IX 1992 przeszedł na emeryturę. Przez prezydenta Lecha Wałęsę został mianowany 11 V 1993 profesorem nauk technicznych. Przewodniczył komitetowi redakcyjnemu „Prac naukowo-badawczych Instytutu Pojazdów Samochodowych i Silników Spalinowych Politechniki Krakowskiej: budowa, technologia, eksploatacja” (Kr. 1995). Zmarł 24 VIII 1998 w Krakowie, został pochowany 28 VIII w Zakopanem na cmentarzu przy ul. Nowotarskiej. Był odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1986), Złotym Krzyżem Zasługi (1973) i Medalem 10-lecia Polski Ludowej (1955).
Ś. był co najmniej dwukrotnie żonaty. Pierwszy raz poślubił w r. 1946 Barbarę z domu Sitko (ur. 1924); rozwiódł się z nią w l. pięćdziesiątych. Ostatnią żoną (od r. 1983) była Krystyna Irena z Krzyszkowskich (ur. 1938). Miał trzech synów: Jacka (ur. 1946), Piotra (ur. 1950) i Tomasza (ur. 1960).
Katalog rozpraw doktorskich i habilitacyjnych 1964, W.—P. 1965 s. 441; — Kronika. 60 lat działalności Katedry Budowy Pojazdów Samochodowych 1945—2005, Oprac. M. Mirska-Świętek, Kr. 2005 s. 7, 96; Politechnika Krakowska 1946—1976, Kr. 1976 s. 279, 428, 460; Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki 1945—1995, Red. W. Muszyński, Kr. 1995 s. 123, 250, 425, 458, 539; — „Dzien. Pol.” 1998 nr 200 (nekrologi); — Arch. Politechn. Krak.: sygn. 385/39a (teczka habilitacyjna), sygn. 479/64 (teczka osobowa).
Stanisław Tadeusz Sroka